Μία άλλη προσέγγιση στο θέμα «Οικονομικότερη Θέρμανση στη Δυτική Μακεδονία» (του Α.Δημητρίου)
Tον τελευταίο καιρό πολύ κουβέντα γίνεται για το θέμα της οικονομικότερης θέρμανσης σε κατοικίες. Στην περιοχή μας (Κοζάνη) και ειδικότερα όσον αφορά τον αστικό ιστό, το πρόβλημα έχει λυθεί ικανοποιητικά με την εγκατάσταση και λειτουργία της Τηλεθέρμανσης, η οποία παρέχει την οικονομικότερη και συμφέρουσα περιβαλλοντικά λύση για τα νοικοκυριά της πόλης.
Τι γίνεται όμως με τα χωριά της περιοχής και τα Δημοτικά Διαμερίσματα που είναι αποκομμένα από το κεντρικό δίκτυο διανομής της Τηλεθέρμανσης και κάθε σκέψη για επέκταση του δικτύου εκεί καταρρέει από άποψη τεχνοοικονομικών ή καθαρά τεχνικών κριτηρίων; To πρόβλημα παραμένει και το δίλλημα μεταξύ πετρελαίου (συμβατικός καυστήρας) ή ξυλολέβητας (είτε pellet είτε ξυλοκάρβουνο) βασανίζει τον κόσμο.
Η τιμή του πετρελαίου καθιστά την επιλογή του συμβατικού λέβητα αποτρεπτική. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που καταναλωτές αγοράζουν κάποια λίτρα πετρελαίου προκειμένου να περάσουν λίγες μέρες σε υποφερτά επίπεδα θερμικής άνεσης, γιατί ένα πλήρες γέμισμα της δεξαμενής θα τους έβγαζε έξω από κάθε οικογενειακό προϋπολογισμό.
Από την άλλη η λύση του ξυλολέβητα είναι μεν συμφέρουσα και οικονομικότερη, αλλά απαιτεί αρκετές μετατροπές στο χώρο του λεβητοστασίου (δοχείο διαστολής, συνδέσεις, δοχείο αδράνειας που αν και προαιρετικό θεωρώ πως επιβάλλεται, κ.α). Αν συνυπολογιστεί ο κόπος της προμήθειας και αποθήκευσης της ξυλείας (είτε pellet, είτε ξυλοκάρβουνο, είτε ξυλεία γενικώς) σε συνδυασμό με την έλλειψη της ακρίβειας στην ποσότητα που αγοράζεται (παλαιότερα αρκετά αυξημένης λόγω της μονάδας πώλησης που ήταν σε κιλά (Kg) ), η προσφυγή στη λύση αυτή σηκώνει συζήτηση.
Μια εναλλακτική λύση είναι η εγκατάσταση αντλίας θερμότητας αέρα-νερού (Heating Pump). Πριν κάποια χρόνια κάτι τέτοιο θα ήταν αποτρεπτικό στην περιοχή μας λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που εμφανίζονται ( -8οC) και κάτω. Αυτό γιατί παλαιότερα ο «βαθμός λειτουργίας» της αντλίας (COP) θα ήταν αρκετά μικρός σε τέτοιες θερμοκρασίες.
Αντλία Θερμότητας ονομάζουμε την συσκευή που μπορεί να λειτουργεί με αντιστροφή του ψυκτικού κύκλου. Η αρχή της λειτουργίας της Αντλίας Θερμότητας βασίζεται στο ότι η συσκευή καταφέρνει να μεταφέρει θερμότητα από κάποιο όριο θερμοκρασίας σε ένα υψηλότερο.
Οι Αντλίες Θερμότητας απορροφούν περίπου το 75% της απαιτούμενης ενέργειας για θέρμανση και ψύξη από το περιβάλλον. Το υπόλοιπο 25% το παίρνουμε με την μορφή της ηλεκτρικής ενέργειας και έτσι πετυχαίνουμε θερμική άνεση 100%. Η θερμοκρασία που επιλέγουμε, μπορεί να φθάσει τους 70 οC (Νερό προσαγωγής) ακόμα και το χειμώνα. Οι συσκευές αυτές είναι οικονομικές, αφού αποδίδουν πολλαπλάσια ενέργεια από αυτήν που καταναλώνουν και οικολογικές αφού δεν παράγουν, αλλά ουσιαστικά «δανείζονται» την θερμότητα από το περιβάλλον. Η αντλία θερμότητας τον χειμώνα απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον, την ενισχύει προσθέτοντας το θερμικό έργο του συμπιεστή και την αποδίδει για θέρμανση στον εσωτερικό χώρο . Έτσι εξοικονομεί ενέργεια και είναι και οικολογική, επειδή καταναλώνει λίγο ηλεκτρικό ρεύμα, στον ηλεκτροκινητήρα του συμπιεστή και ουσιαστικά δεν παράγει αλλά μεταφέρει την θερμότητα από τον αέρα του περιβάλλοντος στον χώρο μας. Σήμερα υπάρχουν αντλίες θερμότητας όπου η λειτουργία είναι ακόμα δυνατή και σε χαμηλές θερμοκρασίες υπό του μηδενός, δηλαδή μέχρι -15 °C. Χάρη στο εκτεταμένο φάσμα θερμοκρασιών του συστήματος έως -25 °C και την ταχεία απόψυξη, η αξιοπιστία και η ικανότητα του είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Το COP που χαρακτηρίζει τη λειτουργία της αντλίας θερμότητας είναι ένας αριθμός ο οποίος σχετίζει την παραγόμενη θερμική ή ψυκτική ενέργεια με την ηλεκτρική ενέργεια που δίνουμε στην αντλία θερμότητας. Για παράδειγμα COP = 3 (καταναλώνουμε 1ΚWh ηλεκτρική , παίρνουμε 2 ΚWh από το περιβάλλον(εξωτερικός αέρας) και στο σπίτι μας έχουμε 3KWh θερμική ενέργεια). Αν ζεσταινόμασταν μόνο με ηλεκτρική αντίσταση τότε θα ήταν COP = 1.
Στην περιοχή μας (συνθήκες σχεδιασμού σύμφωνα με ΚΕΝΑΚ, -8οC) υπάρχουν αντλίες θερμότητας που μπορούν να λειτουργήσουν με ένα μέσο ετήσιο COP = 3.5, και αν γίνει κανείς πιο αυστηρός COP = 3.
Αν εξετάσει κανείς την περίπτωση μιας μονοκατοικίας 100-120m² με μια τυπική θερμομόνωση εύκολα μπορούν να εξαχθούν τα παρακάτω συμπεράσματα (δεν έχει ληφθεί το ειδικό τιμολόγιο της ΔΕΗ για τη Δυτική Μακεδονία, που φημολογείται πως θα ισχύσει, εάν ληφθεί τα αποτελέσματα για την αντλία θερμότητας ίσως να είναι πιο ευνοϊκά και από την Τηλεθέρμανση) :
Πετρέλαιο
Τιμή ανά L [€/L] : 1,00
Θερμογόνος δύναμη καυσίμου [KWh/Kg] : 11,75
Βαθμός απόδοσης καύσης : 0,85
Πυκνότητα [Kg/L] : 0,827
Συνολική ετήσια ποσότητα πετρελαίου [L] : 2127
Συνολική ετήσια ενέργεια θέρμανσης [ΚWh] : 17570
Ετήσια δαπάνη : 2.127,21€
Ξύλο
Τιμή ανά m3 : 125,00
Θερμογόνος δύναμη καυσίμου [KWh/Kg] : 3,50
Βαθμός απόδοσης καύσης : 0,80
Συνολική ετήσια ποσότητα ξύλου [Κg] : 6275
Πυκνότητα ξύλου δρυς [kg/m3] : 700,00
Συνολική ετήσια ενέργεια θέρμανσης [ΚWh] : 17570
Συνολική ετήσια ποσότητα ξύλου [m3] : 8,96
Ετήσια δαπάνη : 1.120,54€
Αντλία θερμότητας
Τιμή ανά KWh (ηλεκτρική) : 0,20
Μέσο ετήσιο COP : 3,20
Συνολική ετήσια ενέργεια θέρμανσης [ΚWh] : 17570
Ετήσια δαπάνη : 1.098,13€
Τηλεθέρμανση
Τιμή ανά ΜWh: 49,15
Συνολική ετήσια ενέργεια θέρμανσης [ΚWh] : 17570
Ετήσια δαπάνη : 863,57€
Το κόστος επένδυσης ενός λεβητοστασίου με εγκατάσταση ξυλολέβητα και το δοχείο αδράνειας ανέρχεται περίπου στα 3000 με 4000 €.(λείπει όμως η πιστοποιήση στις περισσότερες των περιπτώσεων).
Από την άλλη το κόστος επένδυσης για την αγορά της αντλίας θερμότητας και του κόστους σύνδεσης και εγκατάστασης ανέρχεται στα 6000 €.
Το ερώτημα που τίθεται είναι, αν «ερχόταν» η Τηλεθέρμανση έξω από το σπίτι μου (μονοκατοικία) θα συνδεόμουν; Αν ναι τότε θα πρέπει να πληρώσω και να προμηθευτώ τον θερμικό υποσταθμό (πλακοειδή εναλλάκτη) από τον φορέα διαχείρισης της Τηλεθέρμανσης, κόστος που ανέρχεται περίπου στα 4500€.
Η επιλογή Αντλία Θερμότητας είναι πλέον συμφέρουσα (υπάρχουν και αντλίες θερμότητας που δίνουν μέχρι και 80οC νερό προσαγωγής - περίπτωση με σώματα panel ή κλασσικές φέτες).
του Αντώνη Δημητρίου
